PYTANIA I ODPOWIEDZI
Spis treści:
1. KIEROWCY ZAWODOWI ORAZ AMATORZY
2. KIEROWCY SKIEROWANI NA BADANIE PRZEZ POLICJĘ/ PREZYDENTA MIASTA/STAROSTĘ
3. BADANIA OPERATORÓW, OSÓB PRACUJĄCYCH NA WYSOKOŚCI I GÓRNIKÓW
1. KIEROWCY ZAWODOWI ORAZ AMATORZY
• Jak długo trwa badanie?
Badanie trwa przeciętnie ok. 80 minut. Czas ten jest oczywiście uzależniony od aktualnego stanu zdrowia, samopoczucia oraz wieku.
• Co należy zabrać na badanie?
– dokument tożsamości (prawo jazdy, dowód osobisty lub paszport)
– okulary bądź soczewki kontaktowe, jeśli używamy
– skierowanie na badanie psychologiczne wystawione przez pracodawcę lub lekarza, jeśli zostało wystawione
Na badanie należy przyjść wypoczętym i wyspanym, a w dniu poprzedzającym badanie nie należy spożywać alkoholu, ani innego środka psychoaktywnego.
W przypadku kiedy pracodawca ponosi koszt badania psychologicznego, niezbędne do wystawienia rachunku są następujące dane:
– Pełna nazwa firmy;
– Adres firmy;
– NIP firmy.
• Kto ma obowiązek poddania się badaniom psychologicznym/psychotechnicznym?
Badania psychologiczne mają obowiązek wykonać:
– kierowcy oraz przedsiębiorcy wykonujący przewóz drogowy
– kandydaci na kierowców zawodowych
– instruktorzy, egzaminatorzy, kierowcy pojazdu uprzywilejowanego, kierowcy przewożący wartości pieniężne
– kierujący tramwajem
– osoby korzystające z samochodu służbowego w ramach kat. B
– kierowcy, którzy otrzymali skierowanie na badanie od lekarza
• Jak często trzeba powtarzać badania?
Kierowcy oraz przedsiębiorcy wykonujący przewóz drogowy podlegają badaniom psychologicznym:
– w wieku do 60 lat – co 5 lat
– w wieku od 60 lat – co 30 miesięcy
Instruktorzy, egzaminatorzy, kierowcy pojazdu uprzywilejowanego oraz kierujący tramwajem;
– w wieku do 65 lat – co 5 lat;
– powyżej 65 lat – corocznie.
Kierowcy, którzy otrzymali skierowanie na badanie z Komendy Policji – na orzeczeniu nie ma terminu kolejnego badania co oznacza, że w przypadku ponownego otrzymania skierowania z Komendy Policji badanie należy w całości powtórzyć.
Osoby skierowane przez lekarza medycyny pracy, które w ramach obowiązków zawodowych korzystają z samochodu służbowego kat. B – zgodnie z wytycznymi Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi oraz Konsultanta Krajowego w dziedzinie Medycyny Pracy z 7 marca 2008 r. nie określa się terminu kolejnego badania, w przypadku kiedy nie istnieją żadne wskazania psychologiczne.
• Skąd wziąć skierowanie na badanie psychologiczne?
Skierowanie na badanie psychologiczne powinien wystawić pracodawca lub lekarz. Niestety w praktyce nie zawsze jest to możliwe, więc istnieje możliwość wykonania badania psychologicznego bez skierowania.
• Co zrobić, gdy zgubi się orzeczenie psychologiczne?
Jeśli orzeczenie zostało zgubione lub uległo zniszczeniu, a badanie zostało wykonane w naszej pracowni, to można ubiegać się o wystawienie jego duplikatu. Duplikaty orzeczeń wydawane są bezpłatnie.
• Co zrobić, gdy uzyskało się negatywne orzeczenie psychologiczne?
› Kierowcy zawodowi, kierowcy taksówki, instruktorzy, egzaminatorzy, kierowcy pojazdu uprzywilejowanego
W przypadku istnienia przeciwwskazań do prowadzenia pojazdów i wydania negatywnego orzeczenia, osoba badana lub podmiot kierujący na badanie może, w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia, wnieść odwołanie od jego treści.
Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem pracowni, która wydała orzeczenie, do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy, w którym zostaną wykonane ponowne badania.
› Kierowca samochodu służbowego
W przypadku negatywnego wyniku konsultacji, na którą skierował lekarz medycyny pracy w ramach Kodeksu Pracy, nie istnieje tryb odwoławczy. Lekarz decyduje o dalszym postępowaniu. Tryb odwoławczy w takich przypadkach opiera się na rozporządzeniu w sprawie badań lekarskich pracowników.
• Czy zmieniając pracę, trzeba ponownie wykonać badania, mimo że poprzednie orzeczenie jest nadal ważne?
W takim przypadku decyzja należy do pracodawcy, który może honorować badanie wykonane wcześniej. Może też zażyczyć sobie aktualnego sprawdzenia stanu zdrowia, co będzie się wiązało z ponownym przeprowadzeniem badania psychologicznego.
• Czym różnią się badania psychologiczne kierowców zawodowych (kat. C, D, E) od badań osób, które w pracy korzystają z samochodu wymagającego kat.B?
Badanie psychologiczne wygląda tak samo, jednakże są inne wytyczne dla każdej z tych grup oraz wydawane są inne druki orzeczeń psychologicznych.
• Czy orzeczenie psychologiczne dla instruktora nauki jazdy można wykorzystać w pracy taksówkarza?
Orzeczenie psychologiczne dla instruktorów, egzaminatorów, kierowców pojazdu uprzywilejowanego oraz kierujących tramwajem podlega pod ustawę z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, natomiast kierowca taksówki podlega pod ustawę z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, dlatego też trzeba ponownie wykonać badanie psychologiczne.
• Czy orzeczenie psychologiczne dla kierowcy zawodowego można wykorzystać w pracy operatora wózka widłowego?
Badanie psychologiczne na kierowcę różni się nieco od badania operatora wózków widłowych. Ponadto wydawane są inne druki orzeczeń psychologicznych, a z tym wiążą się inne terminy kolejnych badań. Należy więc wykonać ponownie badanie. Ostateczna decyzja należy jednak do lekarza.
2. KIEROWCY SKIEROWANI NA BADANIE PRZEZ POLICJĘ/ PREZYDENTA MIASTA/STAROSTĘ
• Jak długo trwa badanie?
Badanie trwa ok. 1,5 godziny. Czas ten jest oczywiście uzależniony od aktualnego stanu zdrowia, samopoczucia oraz wieku.
• Co należy zabrać na badanie?
– dokument tożsamości (prawo jazdy, dowód osobisty lub paszport)
– okulary bądź soczewki kontaktowe, jeśli używamy
– skierowanie na badanie psychologiczne wydane z Komendy Policji / Urzędu Miasta / Starostwa Powiatowego
Na badanie należy przyjść wypoczętym i wyspanym, a w dniu poprzedzającym badanie nie należy spożywać alkoholu, ani innego środka psychoaktywnego.
• Co zrobić, gdy uzyskało się negatywne orzeczenie psychologiczne?
W przypadku istnienia przeciwwskazań do prowadzenia pojazdów i wydania negatywnego orzeczenia, osoba badana lub podmiot kierujący na badanie może, w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia, wnieść odwołanie od jego treści.
Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem pracowni, która wydała orzeczenie, do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy, w którym zostaną wykonane ponowne badania.
• Co zrobić, gdy zgubi się skierowanie na badania psychologiczne?
W przypadku, kiedy na badanie psychologiczne kieruje Komenda Policji / Urząd Miasta / Starostwo Powiatowe, skierowanie jest niezbędne do wykonania badania. Jeśli zostało zgubione, bądź uległo zniszczeniu, należy się skontaktować z właściwym urzędem i poprosić o kopię skierowania potwierdzoną za zgodność z oryginałem.
• Gdzie wykonać badania lekarskie ze skierowaniem z Komendy Policji/Urzędu Miasta/Starostwa Powiatowego?
W przypadku otrzymania z Komendy Policji / Urzędu Miasta / Starostwa Powiatowego skierowania na badanie lekarskie, można je wykonać jedynie w Wojewódzkim Ośrodku Medycyny Pracy. Na badanie lekarskie należy zgłosić się z orzeczeniem psychologicznym, więc najpierw trzeba przejść badanie psychologiczne. W niektórych Wojewódzkich Ośrodkach Medycyny Pracy są długie terminy oczekiwania, więc warto wcześniej zadzwonić i zarezerwować sobie dogodny termin badań.
3. BADANIA OPERATORÓW, OSÓB PRACUJĄCYCH NA WYSOKOŚCI I GÓRNIKÓW
• Jak długo trwa badanie?
Długość badania jest uzależniona od specyfiki stanowiska pracy, należy jednakże zarezerwować około 40 minut. Badanie osób zatrudnionych na stanowiskach górniczych trwa ok. 80 minut.
• Co należy zabrać na badanie?
– dokument tożsamości (prawo jazdy, dowód osobisty lub paszport)
– okulary bądź soczewki kontaktowe, jeśli używamy
– skierowanie na badanie psychologiczne wystawione przez pracodawcę lub lekarza, jeśli zostało wystawione
Na badanie należy przyjść wypoczętym i wyspanym, a w dniu poprzedzającym badanie nie należy spożywać alkoholu, ani innego środka psychoaktywnego.
W przypadku kiedy pracodawca ponosi koszt badania psychologicznego, niezbędne do wystawienia rachunku są następujące dane:
– Pełna nazwa firmy;
– Adres firmy;
– NIP firmy.
• Jak często trzeba powtarzać badania?
Częstotliwość powtarzania badań psychologicznych zależy od wieku oraz stanowiska:
– osoby do 50 roku życia – co 3-4 lata;
– osoby powyżej 50 roku życia – co 1-2 lata
• Które stanowiska wymagają badań psychologicznych?
Istnieje szereg stanowisk wymagających wykonania badań psychologicznych wg następujących podstaw prawnych:
1. Ogólne: Dz.U.96.62.287 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej (Dz. U. z dnia 1 czerwca 1996 r.).
2. Dla operatorów i pracy na wysokości: Na podstawie wcześniejszych przepisów z Dziennika Ustaw nr 69 z dnia 25.04.1996 – określa się czynniki szkodliwe lub warunki uciążliwe zgodne z którymi operator zobligowany jest do przeprowadzenia badań sprawności psychotechnicznej.
3. Zabezpieczenia techniczne 2 stopnia na podstawie art. 210 § 6 Kodeksu pracy zarządza się, co następuje: § 1. 1. Ustala się rodzaje prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej.
4. Wykaz wszystkich prac, o których mowa w ust. 1, określa załącznik do rozporządzenia. § 2. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 2 czerwca 1996 r.
Sprawność psychofizyczna w niektórych grupach zawodowych jest niezbędna do prawidłowego wykonywania obowiązków. Na podstawie licznych badań wykazano, że funkcje intelektualne, koncentracja uwagi, funkcje wzrokowe, koordynacja wzrokowo-ruchowa ulegają istotnemu pogorszenie wraz z wiekiem. Spadek funkcji psychicznych rozpoczyna się w wieku ok. 40 lat, a największe zmiany widoczne są w grupie osób powyżej 50 roku życia. Ponadto stanowiska operatorskie, na których człowiek nadzoruje działanie maszyn i urządzeń, narażone są na wypadki, które według szacunków, w ponad 50% są wynikiem niewłaściwych zachowań pracownika. Dlatego tak dużą wagę przywiązuje się do tego, aby pracownicy zatrudniani na stanowiskach, na których występuje duże zagrożenie bezpieczeństwa, byli niezawodni.
• Czy orzeczenie psychologiczne dla operatora wózków widłowych można wykorzystać w pracy jako suwnicowy?
Mimo, że niedawno zostało wykonane badanie psychologiczne, np. na stanowisko operatora wózków widłowych, ale dochodzą nowe obowiązki zawodowe np. operator suwnicy, należy powtórzyć badanie psychologiczne.